Bilindiği üzere 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 32'nci maddesine 7351 sayılı Kanunla (7) ve (8) inci fıkralar eklenmiş ve bu düzenlemeler uyarınca
ihracat yapan kurumların ihracattan elde ettikleri kazançları ile sanayi sicil belgesine haiz ve fiilen üretim faaliyeti ile iştigal eden kurumların imalat faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlara
kurumlar vergisi oranı 01.01.2022 tarihinden itibaren 1 puan indirimli olarak uygulanabilmektedir.
Uygulamaya ilişkin usul ve esaslar Hazine ve Maliye Bakanlığı'nca 14.05.2022 tarih ve 31835 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 20 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinde yer almıştır. Söz konusu Tebliğde ihracat ve/veya üretim ve diğer faaliyetleri birlikte yürüten kurumlarda 1 puan indirim uygulamasına ilişkin hesaplamalara örnekler yoluyla yer verilmiştir.
Yer verilen açıklamalar ve örneklerde dikkat çeken hususlar ana başlıklar itibariyle aşağıda yer almaktadır:
İhracat faaliyetinden elde edilen kazancın ticari bilanço karı içindeki payına göre safi kurum kazancına (ihracat faaliyetinden elde edilen kazanç aşılmamak kaydıyla) 1 puan indirim uygulanacaktır.
İmalat faaliyetinden elde edilen kazancın ticari bilanço karı içindeki payına göre safi kurum kazancına (imalat faaliyetinden elde edilen kazanç aşılmamak kaydıyla) 1 puan indirim uygulanacaktır.
İmalat ve ihracat faaliyetinde birlikte bulunanlarda, imalat ve ihracat faaliyetlerinden elde edilen kazancın ticari bilanço karı içindeki payına göre safi kurum kazancına (imalat ve ihracat faaliyetinden elde edilen kazanç toplamı aşılmamak kaydıyla) 1 puan indirim uygulanacaktır.
1 puan indirim uygulanabilecek kazanç tutarının gerek, ihracat ve/veya imalat faaliyetlerinden elde edilen kazancı gerekse safi kurum kazancını aşamayacaktır.
İmalat ve/veya ihracat faaliyetlerinden elde edilen kazanç toplamının ticari bilanço karından büyük olması halinde, safi kurum kazancını aşmamak kaydıyla imalat ve/veya ihracat faaliyetlerinden elde edilen kazancın tamamına 1 puan indirim uygulanacaktır.
Üretilen malların ihraç edilmesi halinde, bu faaliyetlerin imalat faaliyetinden elde edilen kazanç hesabında dikkate alınacaktır.
Ticari bilanço karı oluşmadığı durumlarda, mali karın (safi kurum kazancının) oluştuğu durumlarda da safi kurum kazancının aşılmamak kaydıyla ihracat ve imalat faaliyetinden elde edilen kazanç tutarına 1 puan indirim uygulanabilecektir.
İhracattan veya imalattan elde edilen kazançların bir kısmının diğer kanuni düzenlemeler (KVK 10-1/ğ, 3218 Sayılı Serbest Bölgeler Kanunu vb.) uyarınca vergiden istisna tutulduğu durumlarda, hesaplamalar yapılırken istisna tutarının ihracat/imalat kazancı tutarından tenzili ile birlikte ticari bilanço karından da tenzil edilmesi gerektiği ve oranlamaların (ticari bilanço karı içindeki payın hesabının) buna göre yapılması gerektiği belirtilmektedir.
İmalat ve/veya ihracat faaliyetinde bulunan kurumların
aynı zamanda 32/A maddesi kapsamında yatırım teşvik belgesi kapsamında yapılan yatırımlar nedeniyle gerek yatırım gerekse işletme döneminde yararlanılabilecek vergi indirimi uygulamasının bulunması durumunda, 32/A kapsamına giren matraha öncelikle imalat ve ihracat faaliyeti nedeniyle yararlanılabilecek 1 puan indirimin uygulanacağı ve ardından 32/A ile öngörülen ve yatırımın gerçekleşme ve ilerleme durumuna göre hesaplanacak yararlanılabilir yatırıma katkı tutarı dikkate alınarak Yatırım Teşvik Belgesinde öngörülen indirimli KV oranı uygulanacaktır.
İndirim kapsamında kabul edilen faaliyetler ile bu kapsama girmeyen işlerin birlikte yapılması halinde, indirim uygulanacak kazanca ilişkin hasılat, gider ve maliyet unsurlarının ayrı olarak tespit edilmesi esastır.
Söz konusu indirim kapsamında kabul edilen imalat ve/veya ihracat faaliyetlerden elde edilen kazancın tespiti açısından,
hasılat, maliyet ve gider unsurlarının; defter kayıtlarında ayrı ayrı izlenmesi, diğer faaliyetlerle ilişkilendirilmemesi ve kayıtların da bu ayrımı sağlayacak şekilde tutulması gerekmektedir.
Gider ve maliyet unsurlarının
ayrı hesaplarda izlenmek suretiyle tespitinin mümkün olmadığı hallerde ise müşterek genel giderler, indirim kapsamında olan faaliyetler ile indirim kapsamında olmayan faaliyetler arasında uygun bir dağıtım anahtarı tespit edilerek dağıtılabilecektir.
Öte yandan, indirim kapsamındaki faaliyetler ile bu kapsamda değerlendirilmeyen faaliyetlerde
müştereken kullanılan tesisat, makine ve ulaştırma vasıtalarına ilişkin amortismanların ise bunların her bir işte kullanıldıkları gün sayısına göre dağıtımının yapılması gerekmektedir. Hangi işte ne kadar süreyle kullanıldığı tespit edilemeyen sabit kıymetlere ilişkin amortismanlar ise müşterek genel giderlerle birlikte dağıtıma tabi tutulacaktır.
Gerek ihracat faaliyeti gerekse üretim faaliyeti kapsamında doğan alacaklara isabet eden kur farkı, faiz ve benzeri gelirler 1 puan indirim uygulanacak kurum kazancı kapsamında değerlendirilecek
ancak bu faaliyetler kapsamındaki alacakların tahsilinden sonra oluşan kur farkı, faiz ve benzeri gelirlerin ise söz konusu indirimden yararlanamayacaktır.
Yer verilen bu hususlar çerçevesinde, imalat ve/veya ihracat faaliyetinden elde edilen KAZANÇ tutarının tespitinde, bu faaliyetlere ilişkin HASILAT, MALİYET ve GİDER unsurlarının her bir faaliyet türü itibariyle (imalat, ihracat ve diğer faaliyetler olmak üzere) muhasebe sisteminde (kanuni defter kayıtlarında) ayrı ayrı takip edilmesi esastır.
Bilgilerinize sunarım.
